Reisverslag: Shift van Richard Serra
Op 26 april 2024 bezoekt Martine van Kampen het werk Shift (1970) van de onlangs overleden kunstenaar Richard Serra in King City, nabij Toronto. Uit haar reisverslag:
Richard Serra - Shift
Eerste stop van deze reis: Shift van Richard Serra, in King City. Het heeft veel weg van Sea Level, met dezelfde wigvormige muren en het materiaal: beton. Bijzonder voor Serra, want hij heeft maar drie betonnen werken gerealiseerd. Hij vond beton eigenlijk te veel op architectuur lijken, en waarschijnlijk te weinig op sculptuur. Shift is best bekend, maar niet veel mensen realiseren zich dat het nog bestaat. Het ligt op een kale, glooiende akker bij King City, ten noorden van Toronto. Voor Serra was het werk waarschijnlijk meer een schets of experiment dan een volwaardig werk.
Kunst en natuur
Maar wat een schets, uitgezet al wandelend door Serra samen met collega kunstenaar Joan Jonas, waarbij ze de plek en richting van de wiggen bepaalden door elkaar in het zich te houden ten opzichte van de glooiing. Na 'some light trespassing' door een klein bos, met kunstenaar Derek Sullivan en curator van Mac Laren Art Centre Rachel Deiterding, bereiken we het veld. Derek raakte tijdens de pandemie gefascineerd door het kunstwerk en de vraag waarom het zo weinig aandacht heeft. Hij weet veel van het werk en de natuur die zich in al die tijd eromheen heeft geplooid.
Barsten en scheuren
Als bezoeker maak je nu diezelfde wandeling als Serra en Jonas destijds, zigzaggend en omkijkend, heen en weer, je bewust wordend van de vorm van het veld en de glooiing. Het kunstwerk wordt niet onderhouden, en het veld wordt gewoon door een boer gepacht en verbouwd - de tractor en maaimachine zigzaggen er trouw omheen. De muren zijn overgroeid door planten die de machines weten te ontwijken en vertonen barsten en scheuren. Toch is het beton op bepaalde plekken beter intact dan dat van Sea Level, Serra's betonnen kunstwerk in Flevoland: gladder en met scherpere randen.
Misschien is dat de waarde van Shift: een door niet te voorziene omstandigheden bewaard gebleven experiment, waaraan het leven van land art-werken is af te lezen, buiten het blikveld van de kunstwereld.