Reisverslag: Sun Tunnels van Nancy Holt
In Utah bezoeken Anne en Martine de Sun Tunnels (1973-76) van Nancy Holt en Spiral Jetty (1970), het wereldberoemde werk van Robert Smithson. Dit is een verslag over het bezoek aan Sun Tunnels, geschreven door Martine.
Sun Tunnels van Nancy Holt, niet ver van het Great Salt Lake in Utah
Om Sun Tunnels van Nancy Holt te zien, vertrekken we vanaf Wendover, een kleine plaats met casino’s en een oude vliegbasis, waar ook CLUI (Center for Land Use Interpretation) een expositieruimte en residentieprogramma heeft (zie het verslag van ons bezoek aan CLUI). Na een dik uur rijden met steeds minder andere auto’s op de weg slaan we een grindweg in, waar we nog eens drie kwartier op rijden. Er zijn wat sporen van menselijke aanwezigheid – een oude spoorlijn en een verdwenen dorp – en naast het kunstwerk is toch een boer actief. De verlatenheid en de tijd die je krijgt om dat te ervaren zijn indrukwekkend.
Niets geheims
Nancy Holt kocht het stuk land van 16 hectare waarop ze het kunstwerk realiseerde. Het was in haar eigen bezit tot haar dood, waarna het werd nagelaten aan de Holt/Smithson Foundation. Door een gedeeltelijke schenking van de Foundation verwierf de Dia Art Foundation het in 2018. The Lightning Field van Walter de Maria – ook in bezit van Dia – ligt net zo afgelegen, maar daar zorgt de ‘enscenering’ van een overnachting op het terrein op een bepaalde manier ook voor meer ruis. Sun Tunnels ligt daar gewoon te liggen. Er is niets geheims of exclusiefs aan: geen wachtlijsten, geen opgeklopte verwachtingen, geen andere bezoekers.
Land art als kijkinstrument
Dit werk is meer dan andere die ik gezien heb een kijkinstrument. Het is net zo goed iets waar je naar kijkt als iets wat je laat kijken naar het landschap. Het is een sculptuur, een plek, iets waar je om- en doorheen wilt lopen en wat je wilt aanraken, en tegelijk laat het je op de meest intense manieren naar de omgeving kijken. De vier vizieren omlijsten de bergen aan de horizon en de kleine gaten vangen ’s nachts sterrenconstellaties aan de hemel. Uiteindelijk draait het om jou en jouw ervaring. Het kunstwerk ligt in al die afgelegenheid op jou te wachten, geduldig en vol zelfvertrouwen.